Risk Grupları

RİSK GRUPLARI

5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu incelendiğinden onaysız GDO suçu açısından risk grupları o kadar çoktur ki burada bunları saymak verimli ve anlaşılır olmayacaktır. Buradaki risk gruplarından kastımız GDO ve ürünleri ile bir şekilde buluşan ve bilerek veya bilmeyerek yasada suç sayılan eylemlerden birini işleme riski bulunan kişilerdir.

Kısaca ve özetle saymak gerekir ise ;

İTHALATÇILAR :

Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar Ve Ürünlerine Dair Yönetmelik’in 14.maddesinde belirlenen koşullarda ithal edilmesine karşın % 20 analiz sıklığı veya başka bir nedenle ithal edilen üründe girişte tespit edilemeyen onaysız gen bulunması halinde ithalatçının risk altında olduğunu söylemek mümkündür.

YEM İŞLEYİCİLERİ-YEM FABRİKALARI:

İthal edilen veya iç piyasada GDO’suz olarak üretildiği iddia edilen-ki Türkiye’de GDO’lu ürün yetiştirilmesine izin verilmemektedir- ürünü kullanarak yem üreten yem fabrikaları en büyük risk altındaki gruptur. Çünkü ürünü ithal eden olmadığı için, etikete ve alımındaki beyana itibar etmek zorundadır. Mısır, soya ve bunlardan elde edilen DDCS gibi katkı maddeleri ciddi birer hammaddedir. Ve risk buradadır.

YEM BAYİLERİ VE ARACILAR:

Bunlarda tıpkı yem fabrikaları gibi alım yaptıkları hammaddede ki aykırılıktan sorumludurlar. Çünkü ithal edilen ürünün onaylı GDO içerdiği veya GDO içermediğine ilişkin bir analiz raporu ile ithal edildiği resmi raporlarla sabittir. Bu nedenle analiz sıklığı veya başka bir nedenle analize takılmayan ancak yasaya aykırılık teşkil eden ürünlerin satımına aracılık etmekte yasaya aykırıdır.

KENDİ YEMİNİ ÜRETEN YETİŞTİRİCİLER :

Tıpkı yem fabrikaları veya yem bayileri gibi üründen sorumludurlar.

HAMMADDE İŞLEYENLER :

Onaysız GDO içeren mısır ,soya ve benzeri ürünlerden veya bunlardan üretilen ürünleri hammadde olarak işleyenlerde risk grupları içindedir.

GEN SAHİBİ/BAŞVURU SAHİBİ:

Gen sahipleri veya başvuru sahipleri 5977 sayılı yasanın 14 ve 15.maddelerinde sayılan eylemler nedeni ile sorumludurlar.

GIDA ÜRETİCİLERİ :

Gıda üretiminde GDO’lu bir ürünü kullananlarda aynı sorumluluk ve riski paylaşmaktadırlar. Gıda üreticilerine ayrı bir paragraf açılmasının nedeni gıdada GDO’lu ürün kullanımının tamamen yasak olmasıdır. Onaylı mısır ve soyadan veya yasak gen taşıyan ürünlerden oluşabilecek gıda hammaddelerin çokluğu bilinen bir husustur. Kaldı ki Türkiye’deki birkaç yargılamada karşılaşılan olaylar hep gıda ile ilgili üretimlerdedir.

KİMYA, TEKSTİL GİBİ SEKTÖR İLGİLİLERİ :

GDO’lu ürünlerden elde edilen sektörel ürünlerin varlığı bilinen bir husustur. Hatta GDO içeren pamuk iddiaları kamuoyuna da yansımıştır. Bu nedenle bilerek veya bilmeyerek bu tür ürünlerin üretimde kullanılması, ithalatı, ihracı çevreye yayılmasını bu ilgililer hakkında da aynı riski oluşturmaktadır.